آیا برنامه سلامت خانواده بهتر از پزشک خانواده است؟

اجرای برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع، از سال گذشته با ۵۹ شهر کلید خورد و در ادامه بر تعداد شهرهای تحت پوشش برنامه افزوده شد.

این برنامه که وزارت بهداشت اصرار زیادی بر اجرای آن دارد، تا حدود زیادی شبیه برنامه پزشک خانواده است که گفته می‌شود برنامه سلامت خانواده جایگزین آن شده است. اما، روند اجرای برنامه سلامت خانواده در شهرهایی که کلید خورده است، نشان می‌دهد که تفاوت چندانی با برنامه پزشک خانواده ندارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این تفاوت که تغییراتی در ترکیب تیم مراقب سلامت به وجود آمده است.

حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، در دفاع از برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع؛ معتقد است که با توجه به اهمیت مراقبت‌های بهداشتی اولیه PHC و آثار ارزشمند آن، دولت سیزدهم و وزارت بهداشت به دنبال توسعه این مدل هستند و با توجه به عدم پوشش مناسب خدمات سلامت خانواده در سطح شهرها، طرح پزشک خانواده در شهرها برای ما اهمیت دارد و متأسفانه پزشکان ما کوریکولوم درسی مناسب در این زمینه با محتوای آموزشی لازم را نداشته‌اند. لذا بهتر است مراقبان سلامت را از کارشناسان حوزه پرستاری یا مامایی در مراکز شهری داشته باشیم که بعد از دو سال طرح، آن گونه که پزشکان برنامه‌ریزی می‌کنند، قصد خداحافظی و رفتن به دوره تخصص را نداشته باشند و چنین افرادی، مسئول پیگیری و درمان ساکنان شهرها خواهند بود و followup را در حوزه درمان نیز به عهده خواهند داشت.

وزارت بهداشت مدعی است که اساس برنامه سلامت خانواده، بر این نکته قرار گرفته که هر شهروند ایرانی یک مراقب سلامت و هر خانم ایرانی نیز یک مامای مراقب داشته باشد و هر شهروند و خانواده‌اش، علاوه بر مراقب سلامت سطح اول، یک پزشک خانواده نیز داشته باشند که در صورت نیاز ارجاع به وی انجام شود و در صورت نیاز به سطوح بالاتر ارجاع داده و پیگیری‌ها صورت می‌گیرد.

در این طرح، مراقب سلامت به عنوان رکن اصلی است که می‌تواند کارشناس بهداشت یا پرستاری باشد و باید یک کارشناس مامایی نیز در ازای هر بلوک ۳۰۰۰ نفره در نظر گرفته شود و رکن دیگر این برنامه، یک پزشک خانواده با حداقل مدرک پزشکی عمومی و گذراندن آموزش‌های لازم است و در مرکز جامع سلامت دندانپزشک، کارشناسان ناظر، کارشناس سلامت روان، کارشناس تغذیه و دیگر حرفه‌های مورد نیاز نیز حضور دارند.

در سطوح اولیه ارائه خدمات سلامت، پایگاه‌های سلامت خانواده را خواهیم داشت و سپس با ظرفیت ۴ بلوک از چنین زیرمجموعه‌هایی؛ مرکز خدمات جامعه سلامت را داریم که در آن خدمات تجمیع می‌شوند و تعداد ۴۰ تا ۸۰ هزار نفر را پوشش می‌دهند و در این سطح کارشناسان بهداشت محیط، بهداشت حرفه‌ای و مدیریت سلامت هم جزو برنامه هستند.

منتقدان چه می‌گویند

محمدجواد کبیر، عضو شورای آینده‌نگاری، نظریه‌پردازی و رصد کلان سلامت، با عنوان این مطلب که حدود ۶۳ درصد بیمه شدگان کشور تحت پوشش تأمین اجتماعی هستند، گفت: اجرای یکپارچه این طرح به نظر می‌رسد که قابل تحقق نباشد زیرا بیمه شدگان همگانی بیمه سلامت به خوبی قابل پوشش هستند، اما بیمه تأمین اجتماعی تکلیفش روشن نیست.

وی افزود: اگر به نظام ارائه خدمت در PHC توجه کنیم، به نقش عوامل محیطی مانند سالم‌سازی آب و…، نیز پرداخته می‌شد که در شهرها قابلیت اجرا ندارد. همچنین اگر بخواهیم بر خانواده متمرکز شویم؛ باید در شهرها به اختیارات و خواسته‌های مردم هم با توجه به گستردگی انتخاب‌های آنان در مقایسه با روستا توجه کنیم.

امیدوار رضایی، عضو پیوسته فرهنگستان و عضو شورای آینده‌نگاری نیز گفت: در نظام جمهوری اسلامی باید همه اقدامات و برنامه‌ها بر اساس سیاست‌های کلی نظام باشد و از ابلاغ سیاست‌های کلی سلامت ۱۰ سال می‌گذرد و در مجمع تشخیص مصلحت روی آن کار شده و در بند ۷ این سیاست‌های کلی آمده است که قانون به صورت مصوبات مجلس یا لوایح وزارتی باید زیربنای اصلی هر برنامه‌ای باشد که تاکنون در برنامه سلامت خانواده این نکته دیده نشده است.

حسین ملک افضلی، عضو پیوسته فرهنگستان و عضو شورای آینده‌نگاری، نظریه‌پردازی و رصد کلان سلامت گفت: باید در شهرها با توجه به سطح بالای تحصیلات مردم، برنامه را به جای مراقب محور بودن، در قالب پزشک محور بودن طراحی کنیم؛ زیرا پزشکان جایگاه والایی برای جلب اعتماد مردم در اجرای این برنامه دارند و مراقبان سلامت زیر نظر پزشکان فعالیت کنند.

وی افزود: پیشنهاد بنده تکمیل کار کارشناسی با کمک خبرگان این عرصه و داشتن صبر لازم قبل از آغاز عجولانه برنامه فعلی است که منابع را به‌هدر خواهد داد و این برنامه قرار نیست تمام مشکلات حوزه سلامت یا PHC را حل کند و باید منابع مالی و انسانی آن تأمین شود و در نگاه حداکثری باید مشکلات انباشته PHC در سنوات گذشته را با کمک آن حل کرد.

فاطمه درخشانی، عضو پیوسته و عضو شورای آینده‌نگاری، نظریه‌پردازی و رصد کلان سلامت در بیان دیدگاه خود گفت: در این طرح به بحث پرداخت بیمه‌ها در مقایسه با دوره‌های گذشته که پزشک خانواده را اجرا می‌کردیم، کمتر توجه شده است.

وی افزود: در اجرای طرح پزشک خانواده در تجربه‌ای که ما داشتیم، مردم به پزشک عمومی اعتماد کافی نداشتند. اکنون که قرار است مراقب سلامت با مدرک کارشناسی، مسئولیت این برنامه را داشته باشد، باید ببینیم اعتماد مردم تا چه حد است.

منبع: خبرگزاری ایسنا

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: پزشک خانواده طرح سلامت خانواده برنامه سلامت خانواده پزشک خانواده وزارت بهداشت مراقب سلامت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۹۸۹۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حل معضل کمبود پزشک زن در کشور اولویت مسئولان نیست

عضو کمیسیون بهداشت مجلس گفت: متاسفانه به دلیل کمبود پزشک و کم توجهی دولت به این عرصه، شاهد نوعی نقص در حوزه تخصصی برای تامین نیرو در حوزه زنان هستیم. - اخبار سیاسی -

فاطمه محمد بیگی عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، درباره علت کمبود پزشک به ویژه پزشک متخصص زنان در کشور گفت: نیمی از جمعیت کشور را خانم‌ها تشکیل می‌دهند و به تناسب مسئله رسیدگی به ارتقا بهداشت مادر و کودک و سلامت زنان و کودکان وابسته به تخصص مهم زنان و زایمان است.

طاهری: سرانه پزشک متخصص تناسبی با جمعیت کشور ندارد

 

وی با بیان اینکه عدم تامین امکانات اولیه اسکان برای متخصصان خانم در شهرستان‌ها معمولا باعث می‌شود که این پزشکان خانم کمتر در مناطق محروم مشغول طبابت شوند، خاطرنشان کرد:  برای عبور از این بحران دولت می‌تواند با دادن امکانات بیشتر تحقق کامل قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده که تمامی این موارد در بند‌های مختلف آن گنجانده شده، حضور متخصصان زنان را در شهرستان‌ها را بهبود بخشد.

محمد بیگی ادامه داد: اگر این امکانات به طور کامل مهیا شود چه بسا پزشکان متخصص زنان بتوانند با خانواده در آن منطقه حضور پیدا کنند و منافاتی هم با بحث خانواده محوری آنها نداشته باشد و به مردم مناطق محروم خدمت کنند.

این نماینده مجلس گفت: مجلس در قانون جوانی جمعیت تعیین کرد که مراکز سطح سه ناباروری و درمان ناباروری در استان‌ها ایجاد شود و برای ارتقا حوزه مامایی و بیماری‌های مربوط به زنان هم بندهای خوبی گنجانده شده است.

نماینده قزوین در مجلس توضیح داد: متاسفانه به دلیل کمبود پزشک و کم توجهی دولت به این عرصه ما شاهد نوعی نقص در حوزه تخصصی برای تامین نیرو در حوزه زنان هستیم. کشور ما با ابر چالش جمعیت مواجه است.

وی با اشاره به اینکه ابرچالش جمعیت مهمترین مشکل ما است خاطرنشان گفت: وقتی می‌توانیم این مهمترین مشکل را حل کنیم که مهمترین اولویت ها و توجهمان را به تامین نیروی انسانی و ارتقا سلامت مادر و کودک تخصیص دهیم.

محمد بیگی با انتقاد از اینکه این اولویت را در حال حاضر مشاهده نمی‌کنیم، گفت:سهم سلامت از جی دی پی زمانی تا هشت درصد افزایش پیدا کرده بود ولی در حال حاضر حدود 3 و نیم درصد است.

وی افزود: تا وقتی که نگاه تصمیم گیران و قانون گذاران ما به حوزه سهم سلامت, تامین نیروی انسانی نگاه اولویت دار نباشد نه می‌توانیم مسئله جمعیت را حل کنیم و نه می‌توانیم کمبود پزشک متخصص زنان را جبران کنیم.

انتهای پیام/